:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } .enviso-dialog-content { overflow: auto; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top
De kwakzalver

Vraag maar raak

  • Mariska vroeg

    wat doet die mossel in de voorgrond?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Hallo Mariska, leuk dat je zo goed naar het schilderij hebt gekeken dat je zo'n klein detail hebt opgemerkt. Je vraag is moeilijk te beantwoorden want we weten natuurlijk niet precies wat de kunstenaar heeft bedoeld. In andere zestiende en zeventiende eeuwse kunstwerken hebben mosselen vaak een seksuele betekenis in de zin dat ze staan voor het vrouwelijke geslachtsdeel. Misschien is dat hier ook zo. Wat denk je zelf? Groeten, Els

  • Kelly vroeg

    Is er iets bekend over het pamflet dat op de muur hangt met daarop 'kermis'? Was daar al sprake van destijds?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Kelly, de kermis waar het hier op dit 17de-eeuwse schilderij over gaat was een anders soort kermis dan dat wij nu kennen. Het was eigenlijk een feest in de open lucht met muziek, eten en drinken. De kermis was een kans om van alles te zien en leren. Ook was er van alles te koop op de kermis, maar de artikelen waren vaak van slechte kwaliteit of gewoon nep. Kermissen trokken kwakzalvers als deze op het schilderij, omdat er veel publiek was om hun stinkende handeltje aan te verkopen. Groeten, Tanja van Oostrum

  • Eddy vroeg

    Staat het billenwassen (baby) ook ergens symbool voor?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Eddy,
    De vieze billen van de baby versterken de algemene boodschap van het schilderij, namelijk: dit zaakje (oftewel de kwakzalverpraktijken) stinkt! Hartelijke groeten, Rianne

  • Ramsey vroeg

    Kwamen ze er achter dat het zalfje nep was?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Ramsey, ja dat weten we natuurlijk niet zeker. Soms geloven mensen zo sterk in iets dat die overtuiging sterker is dan feiten. Wat denk jij? Zouden veel mensen in deze kwakzalver blijven geloven ook al verandert het zalfje niets aan hun kwaal? Of zouden mensen op een gegeven moment toch gaan vermoeden dat ze zijn opgelicht? Groeten Rianne

  • Louise vroeg

    Waarom deed die kwakzalver dat?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Louise, de kwakzalver is een oplichter: hij verkoopt nepzalfjes om lekker makkelijk veel geld te verdienen. Groeten Rianne

  • Jasmijn vroeg

    Het is toch wel een beetje raar en onmogelijk dat 1 zalfje tegen zowat alles helpt?☺?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Jasmijn, ja dat is misschien wel wat ongeloofwaardig he? Men wist toen natuurlijk veel minder van het menselijk lichaam dan nu, maar ook de schilder vond het ongeloofwaardig: daarom schilderde hij bijvoorbeeld een baby met vieze billen: dit zaakje stinkt! Groeten, Rianne

  • Sascha vroeg

    Waar zie je op het schilderij dat een portemonnee wordt gestolen?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Sascha,
    Helemaal duidelijk is het inderdaad niet, maar wel zit het jochie in de kleding van de oude dame, wat doet veronderstellen dat hij aan het zakkenrollen is. Wat hij precies steelt is onduidelijk maar het zou natuurlijk heel goed haar geld kunnen zijn.

  • Coen vroeg

    Met welke materialen is dit schilderij gemaakt ???????

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Coen, Op de objectpagina op Collectie Boijmans Online vind je onder specificaties de materialen. Zie
    http://collectie.boijmans.nl/nl/object/101467/

  • Jean vroeg

    Staat de dorre boom ook ergens symbool voor?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Dag Jean,

    Dank voor deze vraag, de dorre boom staat inderdaad ergens symbool voor. De kale boom op de voorgrond verwijst naar zaken als ouderdom, ziekte en dood, en vormt een tegenstelling met de mooie, gezonde boom die we achter de kwakzalver zien. Deze tegenstelling tussen een kale en een gezonde boom is een bekend symbool. Het verwijst naar het maken van keuzes en waarschuwt dat men bij het maken van een keuze altijd behoedzaam moet zijn en moet oppassen dat de keus niet verkeerd uitvalt. De praatjes van de kwakzalver bieden hoop op een gezonde toekomst, maar de dorre boom op de voorgrond doet vermoeden dat deze toekomst er wel eens heel anders uit zou kunnen zien.

    Hartelijke groeten,
    Rianne

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Meer informatie

Op dit grote paneel situeert fijnschilder Dou het optreden van een kwakzalver tijdens een jaarmarkt voor de stadspoort van Leiden. Op de tafel zit een aapje, dat wil zeggen: het publiek staat voor aap. Oftewel de boodschap van het schilderij luidt: laat je niet beetnemen. De schilder zelf leunt uit het raam achter de kwakzalver.

Lees verder Lees minder

Collectieboek

Collectieboek Bestellen

Specificaties

Titel De kwakzalver
Materiaal en techniek Olieverf op paneel
Objectsoort
Schilderij > Schildering > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie Dit object is in het depot
Afmetingen Breedte 83,4 cm
Hoogte 112,4 cm
Makers Schilder: Gerard Dou
Inventarisnummer St 4
Credits Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, 1939
Collectie Oude Kunst
Verwervingsdatum 1939
Vervaardigingsdatum in 1652
Signatuur datering : rechts onder op steen ; GDov 1652 signatuur : rechts onder op vijzel ; GDov ( aaneen )
Inscripties opschrift: op oorkonde naast de tafel; # * oei(?)enkermis/sa[...]rament des a[...]iar(?)rs/[...]/ van sint ioris
Verzamelaar Willem van der Vorm
Tentoonstellingen De kunst van het lachen. Humor in de Gouden Eeuw, Haarlem (Frans Hals Museum) 2017, cat. 48.
Interne tentoonstellingen De Collectie Verrijkt (2011)
De collectie als tijdmachine (2017)
Lievelingen (2024)
Externe tentoonstellingen De kunst van het lachen - Humor in de Gouden Eeuw (2017)
Onderzoek Toon onderzoek ALMA
Literatuur Johan van Gool, De nieuwe schouburg der Nederlantsche kunstschilders en schilderessen..., 2 vols., Den Haag 1750-1751, vol. 2, p. 538; Ch. De Mechel, Estampes du catalogue raisonné et figuré des tableaux de la galerie électorale de Düsseldorf, Basel 1778, pl. VI; Gerard Dou, Jonge vrouw aan de kaptafel, De kwakzalver - Catalogus schilderijen tot 1800 <1962> - 45-46 Arti & urbi: De Stichting Museum Boymans-van Beuningen als steunpilaar onder een Rotterdams museum - 190 Nederlandse genreschilderijen uit de zeventiende eeuw, eigen collectie Museum Boijmans Van Beuningen - 63-68, afb (zw/w) Honderdvijftig jaar er bij en er af: De collectie oude schilderkunst van het Museum Boijmans van Beuningen Rotterdam 1849 tot 1999 - 54 A. Bambi, ‘“Nicht pinakothekswürdig.” Ernst Buchners Museumspolitik und ihre Folgen: Tauschgeschäfte und Ausstellungen in den Pinakotheken 1933-1945,’ Jahresbericht. Bayerische Staatsgemäldesammlungen (2016), pp. 126-135, vnl. pp. 127-128; A. Tummers (ed.), exh. cat. De kunst van het lachen. Humor in de Gouden Eeuw, Haarlem (Frans Hals Museum) 2017, pp. 162-164, cat. 48 (tekst Eric Jan Sluijter).
Materiaal
Object
Geografische herkomst Noordelijke Nederlanden > Nederlanden > West-Europa > Europa

Zie je iets wat niet klopt of heb je aanvullende informatie over dit werk? Stuur ons een berichtje

Alles over de maker

Gerard Dou

Leiden 1613 - Leiden 1675

Gerard Dou was tussen 1628 en 1631/2 in de leer bij Rembrandt. Toen Rembrandt Leiden verliet in 1631/32 bleef Dou er wonen en werken. Hij schilderde...

Bekijk het volledige profiel