Heilige Antonius Abt

De H. Antonius Abt was een christelijke heilige en kluizenaar die geboren was in Boven-Egypte. Na de dood van zijn ouders verdeelde hij zijn bezit onder de armen en trok zich terug in de Egyptische woestijn, waar hij vele jaren in afzondering leefde. Hij wordt algemeen beschouwd als de stichter van het kloosterleven. Gewoonlijk wordt hij afgebeeld als een oude, baardige man in monnikspij en -kap. Hij heeft een stok in de vorm van een Griekse T: het taukruis of antoniuskruis. Waarom hij een dergelijk attribuut heeft is onduidelijk. Misschien is het een kruk, het traditionele embleem van de middeleeuwse monnik, wiens taak het was lammen en kreupelen bij te staan.
De H. Antonius wordt beschouwd als een beschermer van de armen. Wanneer hij samen met de H. Michael en de H. Rochus is afgebeeld, is hij de patroon van de pestlijders. Ook is hij de beschermheilige van huisdieren, in het bijzonder van varkens. In het verlengde van deze laatste functie is hij bovendien de patroon van de slagers (!?).
Het paneel maakte oorspronkelijk deel uit van een groots opgezet altaarstuk dat gewijd was aan de H. Vincent Ferrer, een dominicaan die in 1418 stierf en in 1455 en opnieuw in 1458 heilig werd verklaard. Het altaarstuk was deel van deze cultus.
Uit een rekening van de lijstenmaker Agostino de' Marchi uit Cremona blijkt dat ene Floriano Griffoni op 19 juli 1473 een lijst voor een altaarstuk had besteld. Dit altaarstuk was bestemd voor de kapel van de H. Vincent in de San Petronio te Bologna. Griffoni bezat de patronaatsrechten van deze kapel. De lijst is verloren gegaan en de verschillende panelen zijn over de wereld verspreid geraakt. Uit diverse reconstructies blijkt dat Roberti's paneel onderdeel heeft uitgemaakt van dit altaarstuk. Het werk moet dus omstreeks 1472 ontstaan zijn.