Orpheus, Eurydice en Aristaeus

Vraag maar raak

• Hans vroeg

  Hoi, ik vroeg me af waarom Orpheus niet staat afgebeeld op dit schilderij maar wel in de titel wordt genoemd?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Hans, je zou denken dat hij niet is afgebeeld, maar Orpheus is toch op het schilderij te vinden, namelijk in de groep mannen achter de schapen (links aan de rand). Het moment is uitgebeeld dat hij hoort dat Eurydice dood is. Hartelijke groet, Els

• Anne-Fleur vroeg

  We zien naast Aristaeus een hond op de grond liggen. Is dit simpelweg een herdershond of stelt het de driekoppige Kerberos voor?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Anne-Fleur, het is niet Cerberus, lijkt me, want de hond ligt niet aan de ingang van het dodenrijk en heeft ook geen drie koppen. Maar het is de vraag of het alleen maar een herdershond is of dat de maker in dit klassieke verhaal toch iets van christelijke symboliek heeft willen stoppen door een herdershond af te beelden die waakt over zijn schapen. Hartelijke groet, Els

• Anne-Fleur vroeg

  Zit er een betekenis achter zijn kleurgebruik van de personages en omgeving?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Anne-Fleur, het is moeilijk om met zekerheid te spreken over een voorstelling die zo lang geleden is gemaakt (en die oorspronkelijk deel uitmaakte van een houten kist waarin het linnengoed van een jonge bruid was bewaard). In dit geval lijkt de kunstenaar vooral geïnteresseerd te zijn geweest in het creëren van een realistische omgeving waarin de mythische figuren mooi tot hun recht komen, en niet zozeer met kleurensymboliek. Al zou je wel kunnen vermoeden dat het rode en het bleke paars van de kleding gekozen is om te contrasteren als leven en dood. Hartelijke groet, Els

• Jette vroeg

  Hoe kan je zien aan het schilderij dat het uit het tijdperk van de Florentijnse renaissance komt?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Jette, om dat te kunnen zien moet je veel schilderijen hebben gezien die tegelijkertijd in verschillende Italiaanse steden zijn gemaakt. Langzaam ontdek te dan verschillen en je ontdekt ook dat die verschillen vaak te maken hebben met de stijl van de verschillende leermeesters. Filippo Lippo, de leermeester van Jacopo del Sellaio, staat bijvoorbeeld bekend om zijn voorliefde voor figuren in beweging. Ook maakte hij graag beeldverhalen met verschillende scenes, wat je hier ook ziet. Het is trouwens helemaal niet erg als je niet meteen kunt zien wanneer een schilderij is gemaakt en door wie. De belangrijkste aspecten van een kunstwerk kun je ontdekken door gewoon heel goed te kijken. Groeten, Els

• Amber vroeg

  Beste,
  Wat heeft Jacopo met dit werk willen zeggen?
  Met vriendelijke groeten

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hoi Amber,
  Bedankt voor je vraag. Ik heb wat onderzoek gedaan om je vraag te kunnen beantwoorden. Dit schilderij was oorspronkelijk een beschilderde voorkant van een 'cassone' dit is een huwelijkskist voor beddengoed. Sellaio verbeeld in drie scènes, als een soort van stripverhaal, de ongelukkige liefdesgeschiedenis van Orphus en Eurydice. Het tragische verhaal uit Ovidius' Metamorfosen, vol met symboliek over liefde en trouw, was een passend onderwerp voor de 'cassone'. Ik hoop dat ik je hiermee heb kunnen helpen. Groet, Sofie

• Maaike vroeg

  Hoi, ik vroeg me af, waarom loopt er een rivier door het schilderij?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Maaike, een leuke vraag, en je hebt goed gezien dat de kunstenaar die kronkelige rivier die het hele landschap in tweeën snijdt niet alleen maar heeft geschilderd om de compositie levendig te maken. Dat zal vast ook hebben meegespeeld, maar in het verhaal dat hier wordt uitgebeeld gaat Eurydice, de geliefde van Orpheus dood, en dus van de gewone wereld naar de onderwereld. Volgens de Griekse mythologie ligt die onderwereld aan de andere kant van een rivier (de Styx). Groeten, Els

• taylor vroeg

  Ik vroeg me af welke schildertechniek en materialen er zijn gebruikt voor dit werk?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hallo Taylor, als je naar beneden scrolt op de pagina kom je het kopje 'specificaties' tegen. Als je dan op 'toon alle details' klikt krijg je dit soort informatie over het kunstwerk. Voor nu zal ik je helpen, het is gemaakt met olieverf op een houten paneel. Groeten, Sarie.

• Lars vroeg

  Links op de afbeelding zijn twee personen te zien die Eurydice wegdragen. Bij het zien van de naam Aristaeus dacht mijn docent dat het Aristaeus was met Pan of de personificatie van de duivel uit het Christendom, gezien de tijd waarin het schilderij geschilderd is. Weet u wie de personen zijn?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Beste Lars,
  In onze naslagwerken worden deze figuren enkel besproken als ‘onderdanen van Hades’. Aristaeus is de man in het midden van het schilderij, zijn wilde achtervolging laat Eurydice onoplettend in een slang trappen.
  Groetjes,
  Frederieke
  

• Karen vroeg

  Ik herken in dit schilderij zeker en vast de kenmerken van vroege Renaissance, maar wat ik me afvraag is of er ook iets typisch voor del Sellaio terug te vinden is of had hij geen typische eigenheden?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Beste Karen,
  Een eerste aanwijzing naar Sellaio is het type kunst dat dit werk betreft; Sellaio was namelijk gespecialiseerd in ‘Cassone’ schilderingen [uitleg toevoegen voor andere lezers]. Verder is in Sellaio’s stijl de maniëristische schilderwijze van zijn meester; Sandro Boticelli, goed te herkennen.
  Groet,
  Frederieke
  

• Redouane vroeg

  Beste, Ik vroeg me af waarom de schilder voor een vredige landschap koos.
  Groeten

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Beste Redouane,
  De schildering was waarschijnlijk bedoeld voor een huwelijkskist; de ‘cassone’. Deze werd cadeau gedaan aan kersverse huwelijksparen. De voorstellingen op deze kisten hadden vaak thema’s die met de liefde, trouw en het huwelijk te maken hadden. Het vredige en idyllische landschap past daarbij/
  Frederieke
  

• sofie vroeg

  Heeft deze schilder een typische stijl? Zo ja, is deze dan ook terug te vinden in dit werk?
  

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Dag Sofie,
  Is dit misschien een opdracht voor school? Ik zal je een beetje op weg helpen De schilder Jacopo del Sellaio maakte aan het einde van zijn carrière voornamelijk schilderingen voor zogeheten “cassones”. Dit waren opbergkisten die werden geschonken aan pasgetrouwde stellen. De voorstellingen op deze kisten hadden dan ook vaak een toepasselijk verhaal voor het verse huwelijkspaar. Zijn er thema’s in de mythe van Orpheus en Eurydice die je zou kunnen associëren met het huwelijk?
  Groetjes,
  Frederieke
  

• Andreas vroeg

  Wie zijn de 3 personen aan de linkerkant samen met Orpheus?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Dag Andreas,
  De twee mannen die het dichtst bij Orpheus staan zijn twee herders die verrukt naar Orpheus zijn muziekspel zitten te luisteren. De schapen in de voorgrond verwijzen naar het beroep van de mannen. De derde herder is zojuist aan komen rennen met het tragische nieuws dat Orpheus zijn jonge bruid Eurydice net is overleden.
  Groet,
  Frederieke
  

• Lotte vroeg

  Is er ook bekend wie van de figuren links Orpheus is, de uiterst linkse persoon lijkt een lier vast te hebben of klopt dat niet?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Hoi Lotte,
  Goed gezien! De uiterst linkse figuur is Orpheus, hij heeft inderdaad zijn lier vast.
  Groetjes,
  Jephta
  

• Laila vroeg

  Wanneer is dit schilderij geschilderd?

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Dag Laila, dit werk is geschilderd tussen 1475 en 1480. hartelijke groeten, Sophie

• Nina vroeg

  Beste,
  ik vroeg me af onder welke periode, qua stijl, dit schilderij te vinden valt.
  Vriendelijke groeten

• Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

  Dag Nina, het werk valt onder de Florentijnse renaissance te scharen. Jacopo del Sellaio was een tijdgenoot van bijvoorbeeld Botticelli (beiden waren leerlingen van Fra Filippo Lippi). Hartelijke groeten, Friso Lammertse