'Danger de la Force' is een laat werk van Francis Picabia. In de laatste fase van zijn leven schilderde Picabia moeiteloos zowel abstracte als figuratieve werken. Na 1950 tot zijn dood in 1953 zou Picabia nog nauwelijks de kwast ter hand nemen. Hij legde zich toen volledig toe op het schrijven van poëzie.
Specificaties
| Titel | Danger de la Force (Gevaar van de kracht) |
|---|---|
| Materiaal en techniek | Olieverf op doek |
| Objectsoort |
Schilderij
> Schildering
> Tweedimensionaal object
> Kunstvoorwerp
|
| Locatie | Dit object is in het depot |
| Afmetingen |
Hoogte 114 cm Breedte 88 cm |
|---|---|
| Makers |
Kunstenaar:
Francis Picabia
|
| Inventarisnummer | 3404 (MK) |
| Credits | Aankoop Stichting Fonds Willem van Rede. In permanent bruikleen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 1999 |
| Collectie | Moderne Kunst |
| Verwervingsdatum | 1996 |
| Vervaardigingsdatum | in 1947 - 1950 |
| Signatuur | linksonder: Francis Picabia 1947-1950 |
| Verzamelaar | W. van Rede |
| Herkomst | Galerie Neuendorf, Frankfurt am Main; Geertjan Visser, Retie 1988-1999 |
| Tentoonstellingen | Picabia, Brussel (Galerie Apollo) 18.10.1950 – 03.11.1950 Picabia, Marseille (Musée Cantini) 20.03.1962 – 15.05.1962 Surrealisme uit de ‘Collectie Nederland’, Rotterdam (Kunsthal Rotterdam) 15.06.1996 – 15.09.1996 Francis Picabia – Das Spätwerk 1933-1953, Hamburg (Deichtorhallen Hamburg) 30.10.1997 – 01.02.1998, Francis Picabia – Late schilderijen, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 28.02.1998 – 01.06.1998 Francis Picabia. A Retrospective, Zürich (Kunsthaus Zürich) 03.06.2016 – 25.09.2016, Francis Picabia: Our Heads Are Round so Our Thoughts Can Change Direction, New York (Museum of Modern Art) 20.11.2016 – 19.03.2017 |
| Externe tentoonstellingen |
Dal nulla al sogno (2018) Picabia: A Retrospective (2016) Picabia: A Retrospective (2016) A Surreal Shock. Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2023) |
| Onderzoek |
Toon onderzoek Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen |
| Literatuur | W.A. Camfield, Francis Picabia, His Art, Life and Times, Princeton (NJ) 1979, p. 292, afb. 409 M.L. Borràs, Picabia, Londen 1985, cat.nr. 930, afb. 1050 S. Cochran, R. Ohrt, F. Arnault, Francis Picabia: the late works 1933-1953, tent.cat. Hamburg (Deichtorhallen), Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), Rotterdam 1998, p. 135 Een droomcollectie, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2017, cat.nr. 101 |
| Materiaal | |
| Object | |
| Geografische herkomst | Frankrijk > West-Europa > Europa |
Entry bestandscatalogus Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen
Auteur: Marijke Peyser
Danger de la force is een laat werk van Francis Picabia. De compositie wordt bepaald door een dynamisch spel van verticale, golvende lijnen die zich langs ronde en amorfe vormen bewegen. Lijnen en cirkels zijn eveneens nadrukkelijk aanwezig op andere van zijn doeken uit deze jaren. In december 1949 wordt een aantal van deze late schilderijen tentoongesteld in Parijs, in de Galerie des Deux-Îles en in 1950 in New York in de Rose Fried Gallery, samen met veel vroeger werk uit zijn dadaperiode.[1] De tentoongestelde werken kenmerken zich door een pasteus geschilderde achtergrond, vaak donker van kleur, en ronde vormen in verschillende kleuren en afmetingen.
De meer dan veertig schilderijen met cirkels in de Parijse galerie lokken harde kritieken uit. Zo spreekt een criticus van het kunstblad Arts van een ‘leuk kunstje’ en voegt daaraan toe dat cirkels op één doek aanvaardbaar zijn, maar dat een ‘eindeloze herhaling gepaard gaand met een ostentatieve dikdoenerij’ alleen maar vermoeiend is.[2] Een Amerikaanse criticus die de Parijse expositie bezoekt, beschrijft de ronde vormen als ‘cirkels met een wiebelig randje die zo monotoon zijn als astronomische foto’s maar het wetenschappelijk belang daarvan volledig ontberen’.[3] De nogal ruw geschilderde, eenvoudige composities worden gezien als werken van een kunstenaar die de spot drijft met de beschouwer. Ook is er kritiek op de titels: Sa pensée est l’ombre du soleil (haar gedachte is de schaduw van de zon) en Tableau sans avenir (schilderij zonder toekomst) worden niet serieus genomen.[4]
Een positiever commentaar getiteld ‘The More Abstract the Better’ verschijnt in het Amerikaanse tijdschrift Artnews. De bekende kunstcriticus Henry McBride, die de tentoonstelling in New York bezocht, merkt op dat er geen schilderijen zijn tussen Picabia’s dadaïstische werken en zijn recente doeken, waardoor het voor de hand ligt om deze recente schilderijen te interpreteren als een terugkeer naar zijn vroege dada werken.[5] In de catalogus die bij de Parijse tentoonstelling verschijnt, komt de Belgische kunstenaar en kunstcriticus Michel Seuphor tot eenzelfde conclusie. Evenals McBride ziet hij in Picabia’s monochromen een eindpunt. Voor beiden is de cirkel rond: Picabia heeft de essentie van het dadatijdperk opnieuw, met dezelfde gratie en lichtheid ontdekt. De essentie van dada? Dada is geen stijl. Dada betekent niets. Het is een anarchistische levenshouding vis à vis de wereld waarin de kunstenaar leeft en werkt. Op een dikwijls agressieve en absurdistische manier tart en verwerpt Picabia met zijn werken de burgerlijke moraal. De late abstracties, waarin de cirkel zo’n belangrijke rol speelt, zijn een fascinerend eindpunt van het oeuvre van een kunstenaar die niet voor een gat te vangen was.[6]
Noten
[1] Camfield 1979, p. 273.
[2] Anoniem, ‘Francis Picabia, un point c’est tout’, Arts, 23 december 1949, geciteerd in: Hamburg/Rotterdam 1997-1998, p. 29.
[3] Anoniem, ‘Old Trickster’, Time, 10 april 1950, p. 66, geciteerd in: idem, p. 31, noot 30.
[4] Camfield 1979, p. 273.
[5] Hamburg/Rotterdam 1997-1998, p. 31, noot 30.
[6] Voor een overzicht van de vele stijlontwikkelingen van Picabia, zie Zürich/New York 2016.
Alles over de maker
Francis Picabia
Parijs 1879 - Parijs 1953
Vroeg in zijn carrière was Francis Picabia een succesvolle impressionistische landschapschilder. Na geëxperimenteerd te hebben met verschillende stijlen had...
Bekijk het volledige profiel
