Gezicht op een rivier met schepen en kerktoren

Auteur: Yvonne Bleyerveld

Dit riviergezicht met binnenvaartschepen toont volop bedrijvigheid, kenmerkend voor de tekeningen van Van Wieringen waarop meestal allerlei activiteiten plaatsvinden. Links ligt een met zakken en tonnen geladen binnenschip. Op de oever in de voorgrond wordt door twee mannen een roeiboot gelost of geladen. Een ander tweetal kijkt toe, gezeten op zakken onder een hijsconstructie met een katrol. Aan de overzijde staat een kerk tussen bomen en is een gezicht op een rivier te zien.

De tekening werd door Hannema aan Van Wieringen toegeschreven, wat door Keyes werd bevestigd.¹ De voorstelling is tamelijk los getekend, maar de schepen en werkende mannen zijn overtuigend getypeerd. Keyes bracht de tekening in verband met een tekening van Van Wieringen in Chatsworth en met de ets Havengezicht van Claes Jansz Visscher naar ontwerp Van Wieringen, uit zijn prentenreeks van dertien landschappen uit 1613.² Alle drie de voorstellingen hebben een vergelijkbare compositie: op de voorgrond fungeert een donkere strook met figuurtjes als een repoussoir voor het havengezicht daarachter. De compositie en de schetsmatige tekenstijl van de Rotterdamse tekening komt bovendien overeen met een tekening in Weimar, waar ook rechts op de voorgrond mannen aan de oever van een rivier staan, met links grote schepen en bebouwing, en rechts een doorkijk over het water.<³

Dit Rotterdamse havengezicht ontstond vermoedelijk ongeveer gelijktijdig met de genoemde de ets uit de prentenserie van Visscher, dus omstreeks 1613.⁴