Twee zittende vrouwelijke faunen met kinderen

Auteur: Sarah Vowles

Deze levendige tekening van twee vrouwelijke faunen met kinderen is waarschijnlijk een voorbereidende studie voor een fresco, ontworpen voor boven een deur of raam. Dit type mythologische figuren zien we in deze periode vaak als sierende elementen terug in decoratieve cycli die voor paleizen en villa’s werden ontworpen.

In een oude inscriptie, mogelijk van de vroege eigenaar Zaccaria Sagredo, wordt het werk toegeschreven aan Benedetto Caliari (1538-1598), maar dit kan niet worden bevestigd. Hoewel er nog veel onduidelijkheid bestaat over Benedetto’s stijl als tekenaar, zijn er geen stilistische overeenkomsten te vinden tussen dit Rotterdamse blad en de weinige tekeningen die als eigenhandig werk van hem zijn erkend. Verschillende wetenschappers hebben geprobeerd om een alternatieve toekenning voor de tekening te vinden. Zo kwamen Tietze/Tietze-Conrat met de (niet overtuigende) suggestie dat het werk dan wellicht eerder van Benedetto Castiglione (1609-1664) was. En tijdens een mondelinge uitwisseling in 1976 schreef Alessandro Ballarini het blad toe aan de jonge Paolo Veronese (1528-1588) en suggereerde dat het om een studie voor diens zoekgeraakte fresco’s uit de Villa Sovania zou gaan.^[1] Die toeschrijving is al even problematisch, want zelfs in Veronese’s vroegste werken, zoals die in Parijs uit ongeveer 1552,^[2] hebben de figuren al een monumentaal en zelfverzekerd karakter, een uitstraling die in deze tekening ontbreekt.

Als het gaat om thematiek, stijl en mise-en-page doet de tekening enigszins denken aan het werk van Paolo Farinati (1524-1606), een tijd- en stadsgenoot van Veronese die gedurende zijn hele loopbaan in hun beider geboortestad Verona woonde en werkte. De sterke contouren van de huidige tekening, en het gebruik van gewassen pen voor pentimenti, zoals bij het hoofd, herinneren aan diens werk.^[3] Hoewel deze tekening niet verfijnd genoeg lijkt om van de hand van Farinati zelf te zijn, is het wel waarschijnlijk dat de anonieme kunstenaar gedurende de zestiende eeuw in Verona studeerde of werkte.