‘De toren van Babel’ was onlangs te zien in Tokio en Osaka, Japan. Daar werd het schilderij bekeken door meer dan 660.000 Japanners. Zij konden gemiddeld 7 seconden naar het werk kijken. Dit weerhield de Japanners er niet van om wezenlijk anders naar de toren te kijken. Zij vroegen zich af of de toren echt heeft bestaan, hoe hoog die zou zijn en wat er binnenin de toren te zien zou zijn.
Nu hangt het iconische schilderij van Pieter Bruegel weer in Rotterdam, in Museum Boijmans Van Beuningen en kunnen bezoekers net zo lang naar het werk kijken als ze willen. Het werk kan van dichtbij of van veraf bekeken worden. Geïnspireerd op de kijkwijze van de Japanners interviewden wij ons publiek over ‘De toren van Babel’. Hoe kijken zij naar het werk?
Boijmans interviewt Sarah Rose Guitian over ‘De toren van Babel’
Sarah Rose Guitian fotografeert, maakt video’s en werkt met tekst. Ze bestempelt haar werk en zichzelf niet graag, maar als je haar wilt beschrijven, kun je dat het beste doen als visueel denker. Haar analytische blik vertaalt zich in een visuele ontleding van ‘De toren van Babel’ van Pieter Bruegel.
'Ik werd meteen gegrepen door de kleuren van ‘De toren van Babel’. De kleuren zag ik direct terug in de muren van de tentoonstellingsruimte.'
Hoe kijk je naar dit kunstwerk?
Ik maak zelf ook kunst daarom kijk ik vooral hoe het hangt. Ik kijk nooit naar het geheel, maar focus op de details en die analyseer ik. Hoe ik naar kunst kijk, is een verlengde van hoe ik in het dagelijks leven naar dingen kijk. Als ik op straat loop, zijn er altijd onverwachte aspecten die mijn aandacht grijpen. Zo werd ik meteen gegrepen door de kleuren van ‘De toren van Babel’. De kleuren zag ik direct terug in de muren van de tentoonstellingsruimte. De rode bovenkant van de toren fascineert mij het meeste. Het rood voelt als een onlogische keuze in het kleurenpalet van het schilderij.
Welk detail grijpt je aandacht?
Ik bekijk het schilderij het liefst van veraf zodat het werk onderdeel wordt van mijn verbeeldingswereld. Voor mij is kunst als je jezelf er in terug kan vinden omdat ik dan het meeste uit het werk haal. Van veraf focus ik wel op de toren en dan zie ik tuinen aan de top van de toren met bomen en planten waarin ik kan dwalen. Ik hecht waarde aan mijn eigen waarneming omdat ik daardoor details oppik vanuit mijn eigen fascinatie. Het schilderij is zo anders van dichtbij. Als je dichterbij komt, zie je de details en krijg je nog meer mee van het verhaal van het schilderij. Je ziet dieren, mensen en het lijkt alsof de mensen zwaaien.
'Het schilderij is zo anders van dichtbij. Als je dichterbij komt, zie je de details en krijg je nog meer mee van het verhaal van het schilderij.'
Hoe zou je ‘De toren van Babel’ beschrijven aan iemand die het werk niet heeft gezien?
Als het Colosseum in Rome omdat dat een herkenbare vorm is, ook al heb je het gebouw nooit in het echt gezien. Als een Colosseum dat lijkt op de Toren van Pisa omdat ‘De toren van Babel’ ook scheef is. Ik vind de vorm interessant omdat die afwijkt naar links. Ook zou ik aandacht besteden aan het verhalende aspect van het schilderij. Het is het enige gebouw in het dorp want er lijkt geen plek te zijn voor andere gebouwen. Iedereen is samen en als er meer mensen bij komen, bouw je omhoog. De gele kleuren link ik aan het Spaanse dorre landschap en het groene doet mij denken aan Nederland. Ik kom uit Spanje en woon in Nederland waardoor ik op zoek ben naar contrasten en herkenning.
‘BABEL – Oude meesters terug uit Japan’ is nog tot en met 21 mei 2018 te zien in Museum Boijmans Van Beuningen.