Experimenteren met publieksparticipatie op Lowlands

Bezoekers van het Lowlands-festival konden ook dit jaar weer terecht bij de tent van ARTtube, het collectieve videoplatform van musea. Op verschillende manieren komen de festivalgangers zo, tussen de muziek door, in aanraking met andere kunstvormen die normaal gesproken binnen de museummuren blijven.

Kunst kijken met je oren
Terwijl de muziek op een podium verderop flink doordendert, vult de ARTtube-tent zich met bezoekers. Ieder krijgt een oogmasker voor een experiment: kunst kijken, maar dan met je oren. Bekende personen uit de culturele wereld, zoals de schrijver Abdelkader Benali, filosofe Simone van Saarloos, Stephanie Afrifa, Ko van ’t Hek, Quinsy Gario en Luuk Heezen, delen hun persoonlijke verhalen en beschrijvingen bij kunstwerken die zij hiervoor selecteerden uit museumcollecties, waaronder die van Museum Boijmans Van Beuningen. De geblinddoekte bezoekers luisteren en maken zich een voorstelling van de kunstwerken op basis van de verhalen. Ondanks de soms aandringende concurrentie van de muziek verderop – waar Simone van Saarloos met humor op inspeelt door haar tekst te rappen op de maat – blijven de meeste deelnemers toch geconcentreerd.

Aan het eind van elk verhaal mogen de blinddoeken af en is op een scherm het gekozen kunstwerk te zien: komt dit overeen met wat luisteraars voor zich zagen? De sfeer is laagdrempelig om te reageren op de vragen van de presentatoren, mogelijk vanwege de setting die toch een stuk minder plechtig is dan in menig museumzaal. De persoonlijke keuzes en interpretaties van de presentatoren maken dat zelfs de kenner een werk weer met nieuwe ogen (oren) kan zien. Verhalen zijn soms heel kwetsbaar, open en persoonlijk, soms politiek en verbonden aan grote maatschappelijke thema’s. Dit maakt de werken actueel en tijdloos, en rakend aan de belevingswereld. Dit betekent niet dat het luisteraars gemakkelijk wordt gemaakt, en dat hoeft ook niet. Zoals Luuk Heezen in zijn sessie zegt: “Kunst moet niet van je afglijden als een Mark Rutte.”

Een jonger publiek interesseren voor kunst en musea
Naast ‘Kunst kijken met je oren’ bood ARTtube een dagelijks een vol programma: Arthart – waarmee je al swipend door kunst bepaalt waarvan jouw hart sneller gaat kloppen, tours langs kunstwerken op het festivalterrein, kunstvideo’s, een kunstquiz, meet & greets met kunstenaars en een datingshow geïnspireerd op het – niet al te gelukkige – liefdesleven van Vincent van Gogh. Naast ARTtube waren ook het Mauritshuis uit Den Haag en het Centraal Museum uit Utrecht aanwezig. Het Mauritshuis was er samen met Dropstuff met een podium waarop bezoekers op de foto konden met een levensgroot 3D-tafereel, gebaseerd op het schilderij ‘De Stier’ van Paulus Potter. Het Centraal Museum had een catwalk waar bezoekers hun festivaloutfits konden tonen en kans maakten op een plekje in de tentoonstelling ‘Uit de mode’.

Hoewel de aanwezigheid van ARTtube en musea op het festival in elk geval leidt tot een nieuw publieksbereik op de dagen zelf en hopelijk een toegankelijk imago, is vervolgens de vraag of deze ook leiden tot een nieuw en jonger publiek voor de instellingen zelf. In elk geval biedt het festival de ruimte om te experimenteren met nieuwe vormen van publieksparticipatie, die misschien weer kunnen doorwerken naar de musea. Een aantal musea biedt in elk geval gratis bezoek aan op vertoon van het festivalbandje. Bewaren dus!

Floor Vierenhalm, medewerker Educatie en publieksbegeleiding, Museum Boijmans Van Beuningen.