Wim T. Schippers legt in deze video de ontstaansgeschiedenis van de museumcollectie en de rol van Stichting Museum Boijmans Van Beuningen uit.
Museum Boijmans Van Beuningen – een huis voor verbeelding, inspiratie en creativiteit
Museum Boijmans Van Beuningen is een veelzijdig en eigenzinnig museum in het hart van de havenstad Rotterdam.
Het museum heeft als enige museum in Nederland een collectie westerse kunstgeschiedenis van de middeleeuwen tot nu. Het museumgebouw ondergaat langdurige renovatie en vernieuwing, maar de collectie blijft zichtbaar in musea elders. En natuurlijk in Depot Boijmans Van Beuningen, dat open is voor bezoekers.
Verzamelaarsmuseum met veelzijdige collectie
Bezoekers van het museum zijn vaak verrast door de rijkdom en veelzijdigheid van de collectie. Deze is ontstaan vanuit de passie van 1.700 particuliere verzamelaars. Zij hebben sinds 1849, het jaar van oprichting van het museum maar liefst 50.000 kunstobjecten geschonken.
Het museum ontleent zijn naam aan twee belangrijke verzamelaars: Frans Boijmans en D.G. van Beuningen. Zij voegden vele topstukken toe aan de collectie, waaronder de 'Achilles-serie' van Peter Paul Rubens en ‘Het korenveld, op de achtergrond de Zuiderzee’ van Jacob van Ruisdael.
De naam van Museum Boijmans Van Beuningen is niet een dubbele achternaam van één familie, maar bestaat uit twee familienamen: Boijmans en Van Beuningen. D.G. van Beuningen werd dertig jaar geboren nadat Frans Boijmans was overleden en hebben elkaar dus niet gekend. In 1958 verwerft het museum de collectie van Van Beuningen, waarmee de naam van het museum werd veranderd van Museum Boymans in Museum Boymans Van Beuningen. Een samengestelde naam, waarbij de V van Van met hoofdletter wordt geschreven. Om het nog ingewikkelder te maken, in 1996 wordt y van Boymans veranderd in Boijmans met ij. Museum Boijmans Van Beuningen dus.
Een collectie van wereldniveau
Het museum bezit oude schilder- en beeldhouwkunst, moderne, hedendaagse en toegepaste kunst, pre-industriële en industriële gebruiksvoorwerpen. De collecties tekeningen en prenten, vroeg-Nederlandse schilderkunst, impressionisme en surrealisme behoren tot de absolute wereldtop. Gedurende de renovatie en vernieuwing is de collectie van het museum te zien in andere musea.
Oude en moderne meesters
De Oude Meesters zijn vertegenwoordigd met werken van onder anderen Van Eyck, Bosch, Bruegel, Rembrandt, Rubens, Van Dyck, Titiaan, Fra Angelico en Delacroix. De collectie impressionistische werken bevat topstukken van toonaangevende kunstenaars als Monet, Cézanne, Pissarro, Renoir en Degas, aangevuld door Nederlandse meesters als Van Gogh en Breitner. Het expressionisme is vertegenwoordigd met onder meer Kokoschka, Van Dongen, Munch en Beckmann. De collectie surrealisten, een van de grootste in Europa, bevat iconische werken van Dalí, Magritte en Ernst. En ook kunst van na 1945 is goed vertegenwoordigd, met onder meer Minimal Art, Pop Art en Cobra.
Hedendaagse kunst en design
Het museum heeft bovendien een prachtige collectie gebruiksvoorwerpen die samen de geschiedenis van acht eeuwen vormgeving laten zien. Van middeleeuwse kannen en glas uit de Gouden Eeuw tot de meubels van Rietveld en hedendaags Dutch Design. Kunstenaars van de nieuwe generatie als Pipilotti Rist en Maurizio Cattelan verlenen het museum internationale actualiteit.
Selectie uit de collecties van F.J.O. Boijmans en D.G. van Beuningen
Het museumgebouw
Het gebouw van Museum Boijmans Van Beuningen bestaat uit drie delen met een eigen functie en karakter. In 2021 werd daar Depot Boijmans Van Beuningen aan toegevoegd, naast het museumgebouw, een open kunstdepot in het Museumpark met galerieruimten en een restaurant.
Het onderkomen van Museum Boijmans Van Beuningen heeft in de loop der tijd verschillende gedaanten aangenomen en is ook nog eens flink uitgebreid. Momenteel werkt Mecanoo aan een ontwerp dat de museumgebouwen in hun luister herstelt, de bezoekerservaring optimaliseert en de logistiek verbetert. Directeuren en architecten hebben telkens weer sterke visies gehad op de optimale behuizing van de collectie. Hoe kan architectuur de beleving van kunstwerken versterken? Deze vraag loopt als een rode draad door de geschiedenis van het museumgebouw.
Duik in de rijke geschiedenis van het museumgebouw.
Van der Steurgebouw
Het Van der Steur gebouw uit 1935 van stadsarchitect Ad van der Steur (1893-1953) is een statig gebouw met ruime zalen en intieme kabinetjes, zichtassen en subtiele detaillering. De architect koos voor traditionele materialen als baksteen, natuursteen en koper. Karakteristiek is de toren boven de oude entree, nog altijd een baken in de stad.
Tentoonstellingsgebouw
Het Tentoonstellingsgebouw uit 1972 van Alexander Bodon (1906-1993) heeft een heel ander karakter. Geen subtiele detailleringen, maar drie enorme, flexibele witte ruimtes, die steeds anders kunnen worden ingedeeld afhankelijk van de tentoonstelling. Het grote raam biedt prachtig zicht op de tuin. In 2003 is het Tentoonstellingsgebouw door het architectenbureau Robbrecht en Daem uitgebreid met nieuwe zalen van beton, glas en hier en daar baksteen.
Het Paviljoen
Het paviljoen uit 1991 van Hubert-Jan Henket (1940) werd speciaal ontworpen voor de Collectie Van Beuningen-de Vriese die in 1981 aan het museum werd geschonken. Deze verzameling pre-industriële gebruiksvoorwerpen is tentoongesteld in het besloten souterrain. Door de toepassing van veel glas en een dakconstructie van zilverkleurig staal is de ruimte daarboven juist heel transparant.
Het depotgebouw
Depot Boijmans Van Beuningen, een ontwerp van architectenbureau MVRDV, is een toonbeeld van duurzaamheid. Uitgerust met moderne technieken en materialen, zuinig in gebruik van water en energie, voldoet het gebouw aan de criteria voor het predicaat BREEAM excellent. Het gebouw telt 7 verdiepingen en is 39,5 meter hoog. Met zijn ronde volume en zijn reflecterende glazen gevel weerspiegelt Depot Boijmans Van Beuningen het groen en de gebouwen rond het Museumpark, waardoor het versmelt met de omgeving.
Lees meer over het Depotgebouw
360-gradentour
De collectie als tijdmachine en De Collectie Vormgeving zijn de laatste collectiepresentaties die plaats hebben gevonden in het huidige museumgebouw. Het museum wordt nu gerenoveerd, maar deze tentoonstellingen kun je nog steeds bekijken, via een 360-gradentour. De komende tijd wordt de tour verder ontwikkeld en verbeterd. Jouw bevindingen zijn dan ook van harte welkom, je kunt je opmerkingen mailen naar: digitaal@boijmans.nl.
Hier vind je de pilotversie van deze tour